Ροχαλητό (Ρογχοπάθεια)

Το ροχαλητό είναι ο ήχος που προκύπτει μετά από ταλάντωση των ιστών που βρίσκονται στην αναπνευστική οδό, λόγω μερικής απόφραξής της. Ο ήχος του είναι ιδιαίτερα χαρακτηριστικός λόγω της αντίστασης που συναντά ο αέρας κατά τη διέλευσή του από το ανώτερο αναπνευστικό σύστημα.

Πού οφείλεται το ροχαλητό;

Το ροχαλητό οφείλεται σε οποιοδήποτε παράγοντα ο οποίος μπορεί να προκαλεί στένωση στην αναπνευστική οδό. Οι κυριότερες οργανικές αιτίες είναι οι ακόλουθες :

• το σκολιωτικό ρινικό διάφραγμα
• οι ρινικοί πολύποδες
• η υπερτροφία των αδενοειδών εκβλαστήσεων
• οι υπερτροφικές αμυγδαλές

Οι κυριότερες ανατομικές αιτίες είναι οι εξής :

• το μεγάλο μέγεθος της γλώσσας
• η χαλαρή υπερώα σε συνδυασμό με υπερμεγέθη σταφυλή

Μπορεί όμως να οφείλεται σε ορμονικά αίτια όπως ο υποθυρεοειδισμός, η ρινική συμφόρηση λόγω αλλεργιών ή κρυολογήματος αλλά και στην κακή στάση κατά τον ύπνο ή το αυξημένο σωματικό βάρος.

Ποιους αφορά το ροχαλητό;

Το ροχαλητό αφορά και τα δύο φύλα. Επηρεάζει όμως περισσότερο τους άνδρες. Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία οι άνδρες ροχαλίζουν σε υπερδιπλάσιο ποσοστό σε σχέση με τις γυναίκες. Γνωρίζουμε πως οι άντρες ηλικίας 30-60 ετών ροχαλίζουν σε ποσοστό 25% σε σχέση με τις γυναίκες της αντίστοιχης ηλικιακής ομάδας, όπου το ποσοστό μόλις που αγγίζει το 9%. Σε άντρες ηλικίας 60 ετών και άνω το εν λόγω ποσοστό φθάνει στο 60%.

Ροχαλητό και έκπτωση γνωστικής λειτουργίας

Σύμφωνα με έρευνα που διεξήχθει στο πανεπιστημιακό ιατρικό κέντρο της Νέας Υόρκης, το ροχαλητό συνδέεται με πρόωρα μειωμένη νοητική ικανότητα. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα πως όσοι ταλαιπωρούνταν από έντονο ροχαλητό, το οποίο συνοδευόταν από επεισόδια υπνικής άπνοιας εμφάνισαν ήπια γνωστική διαταραχή ή Αλτσχάιμερ πολύ πιο νωρίς σε σχέση με όσους δεν είχαν αναπνευστικά προβλήματα κατά τη διάρκεια του ύπνου.

Ροχαλητό : Ποιοι είναι οι παράγοντες που το επηρεάζουν;

Οι κυριότεροι προδιαθεσικοί παράγοντες είναι :

• η κληρονομική προδιάθεση
• το φύλο
• το κάπνισμα
• η υπερβολική κατανάλωση φαγητού πριν τον ύπνο
• το αυξημένο σωματικό βάρος
• ο συνδυασμός αλκοόλ και ηρεμιστικών φαρμάκων

Τι επιπτώσεις έχει το ροχαλητό στην υγεία;

Τα άτομα που ταλαιπωρούνται από το ροχαλητό συνήθως :

• κινδυνεύουν να εμφανίσουν καρδιαγγειακές παθήσεις
• έχουν προβλήματα συγκέντρωσης και απομνημόνευσης
• αισθάνονται υπνηλία καθ΄ όλη τη διάρκεια της ημέρας
• νοιώθουν υπερβολική κόπωση με αποτέλεσμα να μειώνεται η κοινωνικότητά τους
• χαρακτηρίζονται από μειωμένη σεξουαλική δραστηριότητα

Ροχαλητό : Ήπιο και παθολογικό

Το ροχαλητό όταν είναι ήπιο και όχι σε καθημερινή βάση, μπορεί να θεωρηθεί ως κάτι φυσιολογικό, ειδικά όταν αφορά νεαρά, υγιή άτομα. Όταν όμως είναι παθολογικό μπορεί να γίνει ιδιαίτερα επικίνδυνο, ιδίως εάν συνοδεύεται από επεισόδια αποφρακτικής υπνικής άπνοιας. Εάν συμβαίνει κάτι τέτοιο, τότε το ροχαλητό είναι πάρα πολύ έντονο, η αναπνοή διακόπτεται για περισσότερο από 10 δευτερόλεπτα, από 5 έως και πάνω από 60 φορές κατά τη διάρκεια της νύχτας, οδηγώντας σε υποξαιμία, δηλαδή μείωση της περιεκτικότητας του οξυγόνου στο αίμα.

Ροχαλητό : Ποιοι πρέπει να διερευνήσουν τους λόγους που συμβαίνει;

Η αποφρακτική υπνική άπνοια είναι μια πολύ σοβαρή πάθηση, η οποία μπορεί να επιφέρει σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία του ατόμου. Σε περίπτωση που το ροχαλητό:

• είναι καθημερινό φαινόμενο
• διακόπτεται η αναπνοή σας κατά τη διάρκεια του ύπνου
• αισθάνεσθε διαρκώς κουρασμένοι
• υποφέρετε από υπνηλία
• έχετε πρωινούς πονοκεφάλους

Τότε θα πρέπει να ζητήσετε ιατρική βοήθεια προκειμένου να διαπιστώσετε την αιτία που το προκαλεί.

Ροχαλητό : Πως γίνεται η διάγνωση της αποφρακτικής υπνικής άπνοιας;

Ο γιατρός αφού καταγράψει λεπτομερώς το ιστορικό σας, θα προβεί σε κλινική εξέταση, η οποία έγκειται σε ενδοσκόπηση του φάρυγγα, του λάρυγγα και της ρινός για να διαπιστώσει εάν υπάρχουν ανατομικές ανωμαλίες ή άλλες παθολογικές καταστάσεις που εμποδίζουν την ομαλή διέλευση της αναπνοής. Όταν ολοκληρωθεί η ωτορινολαρυγγολογική εξέταση, ο γιατρός θα προτείνει τη μελέτη ύπνου προκειμένου να διερευνηθεί πιθανή αποφρακτική υπνική άπνοια και η βαρύτητά της.

Ροχαλητό : Πως μπορεί να αντιμετωπιστεί η αποφρακτική υπνική άπνοια;

Για να αντιμετωπιστεί το παθολογικό ροχαλητό είναι πολύ σημαντικό να μειωθεί το σωματικό βάρος, να διακοπεί το κάπνισμα και να περιοριστεί στο ελάχιστο η κατανάλωση αλκοολούχων ποτών. Σε πολλές περιπτώσεις ασθενών η θεραπεία έγκειται στην εφαρμογή μάσκας θετικής διαρρινικής πίεσης (CPAP). Σε άλλες περιπτώσεις με βαρύ σύνδρομο υπνικής άπνοιας, όπου η στένωση της αναπνευστικής οδού οφείλεται σε ανατομικά αίτια, η χειρουργική επέμβαση ενδείκνυται ως τρόπος αντιμετώπισης.

Ροχαλητό και χειρουργική επέμβαση

Όταν το ροχαλητό προκαλείται από ανατομικά προβλήματα που αφορούν την περιοχή του ρινοφάρυγγα ή το εσωτερικό της στοματικής κοιλότητας, η χειρουργική επέμβαση είναι η μόνη λύση. Οι επεμβάσεις που γίνονται συνήθως είναι:

• αφαίρεση πολυπόδων ρινός
• υπερωϊοφαρυγγοπλαστική
• ευθειασμό ρινικού διαφράγματος

Ροχαλητό : Συμβουλές για να μειωθεί η έντασή του

• Προσέχετε τη διατροφή σας
• Γυμναστείτε τακτικά
• Αποφύγετε το φαγητό τουλάχιστον 2-3 ώρες πριν τον ύπνο
• Κοιμηθείτε στο πλάι
• Επιλέξτε μαξιλάρια μετρίου ύψους
• Φροντίστε η θερμοκρασία του υπνοδωματίου να είναι σε φυσιολογικά επίπεδα
• Διακόψτε το κάπνισμα
• Ζητήστε από τον Ωτορινολαρυγγολόγο να σας δείξει ασκήσεις γλώσσας και
  αναπνοής για την ενδυνάμωση των μυών της περιοχής
• Εφαρμόστε τα ειδικά μασελάκια που εμποδίζουν τη γλώσσα να κλείνει τον
  αεραγωγό

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον Χειρουργό Ωτορινολαρυγγολόγο, Λίτο Πέτρο, επιστημονικό συνεργάτη του «Κέντρου Μικρο-ενδοσκοπικής χειρουργικής στην Ωτορινολαρυγγολογία».