Αμυγδαλεκτομή είναι η χειρουργική επέμβαση που διενεργείται για την αφαίρεση των αμυγδαλών. Ποιες είναι όμως οι ενδείξεις που οδηγούν στην αφαίρεση τους;

Η φαρυγγοαμυγδαλίτιδα είναι μια οξεία κατάσταση του λαιμού και συνίσταται σε φλεγμονή των αμυγδαλών και του γύρω ιστού (φάρυγγα). Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν φαρυγγαλγία, δυσφαγία, διόγκωση λεμφαδένων του λαιμού και πυρετό. Η διάγνωση είναι κλινική και μπορεί να επιβεβαιωθεί με καλλιέργεια ή ταχεία εξέταση αντιγόνου. Η θεραπεία εξαρτάται από τα συμπτώματα και στην περίπτωση του β-αιμολυτικού στρεπτόκοκκου της ομάδας Α, περιλαμβάνει αντιβίωση.

Οι αμυγδαλές συμμετέχουν στην τοπική άμυνα του ανοσοποιητικού συστήματος του σώματος, κυρίως στην παιδική ηλικία. Φαρυγγοαμυγδαλίτιδα (διάφορων αιτιών) διαγιγνώσκεται σε περίπου 15% των ασθενών που προσέρχονται στο ιατρείο.

 

Αιτιολογία

Η φαρυγγοαμυγδαλίτιδα είναι συνήθως ιογενούς αιτιολογίας. Σε ένα ποσοστό όμως περίπου 30% διαπιστώνεται λοίμωξη βακτηριακής αιτιολογίας εκ των οποίων συνήθως το αίτιο είναι ο β-αιμολυτικός στρεπτόκοκκος της ομάδας Α. Πιο σπάνια ανευρίσκονται άλλοι μικροβιακοί παράγοντες όπως σταφυλόκοκκος, πνευμονιόκκοκος, μυκόπλασμα, χλαμίδια κλπ.

Οι λοιμώξεις από β-αιμολυτικό στρεπτόκοκκο της ομάδας Α εμφανίζονται κυρίως μεταξύ των ηλικιών 5 και 15 ετών και πιο σπάνια σε παιδιά ηλικίας κάτω των 3 ετών.

 

Συμπτώματα

Το κύριο σύμπτωμα είναι ο πόνος κατά την κατάποση, ο οποίος συχνά αντανακλά στα αυτιά. Επειδή τα μικρά παιδιά συνήθως δεν μπορούν ακόμη να μιλήσουν ή να παραπονεθούν για πονόλαιμο, απλώς αρνούνται να φάνε. Ο υψηλός πυρετός, η γενική κακουχία, ο πονοκέφαλος και η γαστρεντερική δυσφορία είναι κοινά συμπτώματα, όπως και η κακοσμία του στόματος (χαλίτωση) και η βραχνή φωνή. Μπορεί επίσης να υπάρχει εξάνθημα. Οι διογκωμένες και κόκκινες αμυγδαλές έχουν συχνά πυώδη επικάλυψη. Είναι επίσης δυνατή η ευαίσθητη στην πίεση διόγκωση των λεμφαδένων του λαιμού.

Μια λοίμωξη από στρεπτόκοκκο συνήθως υποχωρεί μέσα σε μια εβδομάδα μετά την χορήγηση κατάλληλης αγωγής. Αν αφεθεί χωρίς θεραπεία, μπορεί να προκαλέσει τοπικές επιπλοκές (π.χ. περιαμυγδαλικό απόστημα ή κυτταρίτιδα) και μερικές φορές σοβαρότερες συστηματικές επιπλοκές όπως ρευματικό πυρετό ή σπειραματονεφρίτιδα.

 

Διάγνωση

• Κλινική εξέταση
• ο β-αιμολυτικός στρεπτόκοκκος της ομάδας Α, μέσω ταχείας εξέτασης αντιγόνου ή καλλιέργειας

Η αμυγδαλίτιδα μπορεί εύκολα να εντοπιστεί κλινικά, αλλά όχι και η αιτία της. Η καταρροή και ο βήχας συχνά υποδηλώνουν ιογενή αιτία. Επώδυνοι λεμφαδένες στο λαιμό ή γενικευμένη λεμφαδενοπάθεια, διόγκωση του ήπατος και της σπληνός και κατατονία για > 1 εβδομάδα,  συνηγορούν υπέρ λοιμώδους μονοπυρήνωσης.

Επειδή απαιτεί άμεση αντιβιοτική θεραπεία, η λοίμωξη από στρεπτόκοκκο πρέπει να διαγνωστεί έγκαιρα.

Τα ακόλουθα 4 κριτήρια του Centor αποτελούν ένα χρήσιμο εργαλείο στην διαφοροδιάγνωση ιογενούς – μικροβιακής φαρυγγοαμυγδαλίτιδας.

• υψηλός πυρετός
• λευκό επίχρισμα αμυγδαλών
• απουσία βήχα
• επώδυνη τραχηλική λεμφαδενοπάθεια

Εάν πληρούνται τρία ή τέσσερα από τα παραπάνω κριτήρια, οι ασθενείς μπορούν πρώτα να ελεγχθούν εργαστηριακά ή να υποβληθούν αμέσως σε εμπειρική θεραπεία έναντι του στρεπτόκοκκου.

Θεραπεία

• Συμπτωματική θεραπεία (αντιφλεγμονώδη-παυσίπονα, αναπλήρωση υγρών, ξεκούραση)
• Αντιβιοτικά σε περίπτωση μικροβιακής φλεγμονής
• Αμυγδαλεκτομή σε επαναλαμβανόμενες αμυγδαλίτιδες

 

Αμυγδαλεκτομή

Η αμυγδαλεκτομή συχνά εξετάζεται στην περίπτωση επαναλαμβανόμενων υποτροπών αμυγδαλίτιδας

• > 5 επεισόδια/έτος ή
• > 4 επεισόδια/έτος τα 2 τελευταία χρόνια ή
• > 3 επεισόδια/έτος τα 3 τελευταία χρόνια
• ή σε σοβαρή οξεία λοίμωξη που επιμένει παρά τη χορήγηση αντιβιοτικών

Άλλα κριτήρια για αμυγδαλεκτομή περιλαμβάνουν αποφρακτικές διαταραχές ύπνου (ροχαλητό-άπνοιες), υποτροπιάζον περιαμυγδαλικό απόστημα και υποψία καρκίνου. Ενώ έλασσον κριτήριο για την αφαίρεση των αμυγδαλών αποτελεί η κακοσμία στόματος (χαλίτωση).

Σε κάθε περίπτωση όμως, οι αποφάσεις θα πρέπει να εξατομικεύονται με βάση την ηλικία του ασθενούς, τους πολλαπλούς παράγοντες κινδύνου και την απόκριση στην υποτροπή της λοίμωξης.

Η ευλαβική τήρηση των μετεγχειρητικών οδηγιών από τον ασθενή ελαχιστοποιεί τον κίνδυνο αιμορραγίας, η οποία εντούτοις συμβαίνει σπανίως, σε ποσοστό <2%.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την αμυγδαλεκτομή επικοινωνήστε με τον Χειρουργό ΩΡΛ, Δρ. Πέτρο Λίτο. Ο ιατρός έχει μεγάλη εμπειρία σε επεμβάσεις αμυγδαλεκτομής. Έπειτα από λεπτομερή εξέταση θα σας προτείνει την κατάλληλη θεραπεία.