Η αιφνίδια ιδιοπαθής βαρηκοΐα, επίσης γνωστή ως αιφνίδια νευροαισθητήριος βαρηκοΐα, είναι μια ταχείας μορφής απώλεια ακοής που εμφανίζεται συνήθως στο ένα αυτί και μπορεί να συμβεί πολύ γρήγορα ή σε διάστημα έως και τριών ημερών. Ο όρος «ιδιοπαθής» σημαίνει ότι η ακριβής αιτία της πάθησης παραμένει άγνωστη στην πλειονότητα των περιπτώσεων, παρά την εκτεταμένη κλινική αξιολόγηση. Η πάθηση αυτή θεωρείται επείγουσα ιατρική κατάσταση λόγω της ξαφνικής, ταχύτατης έναρξης και των πιθανών συνεπειών της. Συνήθως, η έγκαιρη θεραπευτική αντιμετώπιση με κορτικοστεροειδή, είναι απαραίτητη για την αύξηση της πιθανότητας πλήρους ανάρρωσης, αν και η πρόγνωση ποικίλλει και ένας σημαντικός αριθμός ασθενών μπορεί να μην ανακτήσει την πλήρη ακουστική του ικανότητα.
Αιφνίδια ιδιοπαθής βαρηκοΐα: Πού μπορεί να οφείλεται
Η αιφνίδια ιδιοπαθής βαρηκοΐα είναι μια περίπλοκη πάθηση που χαρακτηρίζεται από την απότομη έναρξη και την απουσία κάποιου ξεκάθαρου αιτιολογικού παράγοντα στις περισσότερες περιπτώσεις. Παρά την ιδιοπαθή φύση της, πολλές πιθανές αιτίες έχουν προταθεί με βάση κλινικές παρατηρήσεις και έρευνες. Η παθογένεση πιθανότατα περιλαμβάνει μια πολύπλοκη αλληλεπίδραση παραγόντων, οι οποίοι μπορεί να επηρεάσουν με διάφορους τρόπους το έσω αυτί, τον κοχλία ή τα νευρικά σήματα μεταξύ του αυτιού και του εγκεφάλου. Οι παράγοντες αυτοί περιλαμβάνουν:
- Ιογενείς λοιμώξεις, οι οποίες θα μπορούσαν ενδεχομένως να βλάψουν τον κοχλία ή το ακουστικό νεύρο.
- Προβλήματα στην κυκλοφορία του αίματος, όπου η μειωμένη ροή αίματος στο εσωτερικό αυτί οδηγεί σε κυτταρική βλάβη.
- Αυτοάνοσες ασθένειες που μπορεί να προκαλέσουν φλεγμονώδη απόκριση στις δομές του εσωτερικού αυτιού.
- Παραμόρφωση του έσω ωτός.
- Όγκοι ή κύστεις.
- Νευρολογικές διαταραχές ή τραύματα.
- Επαναλαμβανόμενη και παρατεταμένη έκθεση σε εκκωφαντικούς θορύβους.
- Έκθεση σε ωτοτοξικά φάρμακα και το ακουστικό τραύμα θεωρούνται επίσης πιθανοί παράγοντες.
Συμπτώματα αιφνίδιας ιδιοπαθούς πτώσης ακοής
Η οξεία ιδιοπαθής πτώση ακοής εμφανίζεται ως ξαφνική, συχνά μονόπλευρη, μείωση της ακουστικής ικανότητας, Οι ασθενείς συνήθως βιώνουν μια ταχεία έναρξη πτώσης ακοής, η οποία ορίζεται ως μείωση τουλάχιστον 30 ντεσιμπέλ σε τουλάχιστον τρεις συνεχόμενες ακοομετρικές συχνότητες, που συμβαίνει εντός χρονικού πλαισίου 72 ωρών. Τα συνήθη συμπτώματα περιλαμβάνουν μια αίσθηση πληρότητας ή πίεσης στο προσβεβλημένο αυτί, εμβοές και μερικές φορές ζάλη ή ίλιγγος. Η έναρξη της πάθησης συνήθως είναι απότομη και οι ασθενείς μπορεί να αντιληφθούν την απώλεια ακοής μόλις ξυπνήσουν ή κατά τη διάρκεια μιας τηλεφωνικής κλήσης. Η έλλειψη ορατών παθολογιών του εξωτερικού αυτιού και η ξαφνική εμφάνιση συμπτωμάτων συχνά απαιτούν πλήρη ακοολογικό έλεγχο ώστε να τεθεί η διάγνωση. Η ιδιοπαθής φύση της πάθησης υποδηλώνει ότι αυτά τα συμπτώματα εμφανίζονται απουσία άλλων αναγνωρίσιμων αιτιών. Η ταχύτατη εξέλιξη της πάθησης υπογραμμίζει την ανάγκη για άμεση διερεύνηση πιθανών υποκείμενων αιτιών και έναρξη στοχευμένων θεραπευτικών στρατηγικών ώστε να αποκατασταθεί ή τουλάχιστον να περιοριστεί ικανοποιητικά η πτώση της ακοής.
Αιφνίδια ιδιοπαθής βαρηκοΐα: Διάγνωση και θεραπεία
Ως προς τη διάγνωση της πάθησης, το πρώτο βήμα περιλαμβάνει τη λήψη λεπτομερούς ιατρικού ιστορικού και την κλινική εξέταση. Είναι πολύ σημαντικό ο ασθενής να αναφέρει τυχόν υποκείμενες παθήσεις ή φάρμακα που ενδεχομένως λαμβάνει. Για τον λεπτομερή έλεγχο της ακουστικής ικανότητας συνιστάται η διενέργεια πλήρους ακοολογικού ελέγχου, ο οποίος μπορεί να εξακριβώσει σε ποιο επίπεδο η ακοή αρχίζει να παρουσιάζει πτώση. Εάν υπάρχει υποψία για όγκους ή κύστεις, συνιστάται η διενέργεια μαγνητικής τομογραφίας.
Εφόσον διαγνωστεί ως ιδιοπαθής, η βάση της θεραπείας είναι η έγκαιρη χορήγηση κορτικοστεροειδών, που στοχεύει στην αποκατάσταση ή τουλάχιστον τον ικανοποιητικό περιορισμό της πτώσης της ακοής. Οι ενδοτυμπανικές εγχύσεις κορτιζόνης αποτελούν εναλλακτική ή συμπληρωματική επιλογή σε περιπτώσεις όπου τα από του στόματος ή ενδοφλέβια κορτικοστεροειδή αντενδείκνυνται ή είναι αναποτελεσματικά. Η έγκαιρη παρέμβαση είναι κρίσιμη για τη βέλτιστη ανάρρωση, ωστόσο όμως η πρόγνωση ποικίλλει, με ορισμένους ασθενείς να βιώνουν πλήρη ανάκαμψη και άλλους να παρουσιάζουν μόνιμη απώλεια ακοής. Αυτή η μεταβλητότητα στα αποτελέσματα της θεραπείας υπογραμμίζει την ανάγκη για άμεση αξιολόγηση της πάθησης από ειδικό. Ο Χειρουργός ΩΡΛ στην Αθήνα, Dr. Πέτρος Λίτος αντιμετωπίζει στοχευμένα την αιφνίδια ιδιοπαθή βαρηκοΐα, προσπαθώντας σε κάθε περίπτωση να αποφευχθεί τυχόν μόνιμη πτώση της ακοής.