Ο χαλινός γλώσσας συνιστά φυσιολογικά ένα τμήμα μαλακού ιστού που συνδέει την κάτω πλευρά της γλώσσας με το έδαφος της στοματικής κοιλότητας. Ζήτημα εγείρεται ωστόσο όταν το μέγεθος του χαλινού είναι πιο κοντό από το φυσιολογικό. Ο βραχύς χαλινός γλώσσας ή αλλιώς αγκυλογλωσσία, συνιστά μια εκ γενετής πάθηση που μπορεί να περιορίσει το εύρος κίνησης της γλώσσας, οδηγώντας σε διάφορα λειτουργικά προβλήματα. Αυτή η πάθηση μπορεί πιο συγκεκριμένα να επηρεάσει τη διατροφή, την ομιλία και την ευρύτερη στοματική υγεία. Μάλιστα, σε προχωρημένες περιπτώσεις το πολύ μικρό μέγεθος του χαλινού ενδέχεται να καθηλώσει εντελώς τη γλώσσα στο έδαφος της στοματικής κοιλότητας.
Βραχύς χαλινός γλώσσας: Αιτιολογία
Η ακριβής αιτιολογία της ανάπτυξης βραχέως χαλινού γλώσσας δεν είναι πλήρως κατανοητή. Πιστεύεται ότι είναι μια γενετική πάθηση, καθώς εμφανίζεται συχνά σε οικογένειες. Η πάθηση προκύπτει από την αποτυχία διαχωρισμού του χαλινού της γλώσσας κατά τα αναπτυξιακά στάδια του εμβρύου. Έτσι, ο βραχύς χαλινός περιορίζει την κινητικότητα της γλώσσας. Αυτό μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα της γλώσσας να φτάσει στα ανώτερα μέρη του στόματος, επηρεάζοντας τη διατροφή, την ομιλία και τη στοματική υγιεινή. Συχνά η πάθηση γίνεται αντιληπτή κατά τη γέννηση ή κατά τη βρεφική ηλικία, ιδιαίτερα όταν παρατηρούνται δυσκολίες σίτισης.
Πώς μπορούν να καταλάβουν οι γονείς ότι το παιδί έχει βραχύ χαλινό;
Ένας βραχύς χαλινός γλώσσας μπορεί να γίνει αντιληπτός αρχικά εάν το βρέφος δυσκολεύεται να θηλάσει ή να καταπιεί. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην σιτίζεται επαρκώς. Τα μεγαλύτερα παιδιά και οι ενήλικες μπορεί να παρουσιάσουν δυσκολία ανάδευσης της τροφής στο στόμα. Επίσης είναι πιθανό να εκδηλωθούν διαταραχές ομιλίας και κατά βάση προβλήματα άρθρωσης του λόγου, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για ήχους που απαιτούν ανύψωση της γλώσσας. Επιπλέον, η περιορισμένη κινητικότητα της γλώσσας μπορεί να εμποδίσει την ικανότητα αποτελεσματικού καθαρισμού του στόματος. Τέλος μπορεί να υπάρχει αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης οδοντικών προβλημάτων, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης κενού μεταξύ των κάτω μπροστινών δοντιών. Εάν δεν αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά, η αγκυλογλωσσία μπορεί να οδηγήσει σε χρόνια προβλήματα ομιλίας και σίτισης, επηρεάζοντας δυνητικά την ποιότητα ζωής και τις κοινωνικές δεξιότητες του παιδιού.
Βραχύς χαλινός γλώσσας: Διάγνωση και θεραπεία
Η διάγνωση της αγκυλογλωσσίας επιτυγχάνεται τυπικά μέσω ενδελεχούς κλινικής εξέτασης, η οποία εστιάζει στη λεπτομερή επισκόπηση της γλώσσας και του εύρους κίνησής της. Οι επιλογές θεραπείας για ένα βραχύ χαλινό γλώσσας εστιάζουν κυρίως στη βελτίωση της κινητικότητας της γλώσσας και στην επίλυση σχετικών λειτουργικών προβλημάτων. Η πιο αποτελεσματική θεραπεία της πάθησης είναι η διατομή του βραχέος χαλινού. Πρόκειται για μια απλή, ελάχιστα επεμβατική διαδικασία κατά την οποία ο χαλινός γλώσσας κόβεται. Η διατομή του χαλινού πραγματοποιείται στην πλειοψηφία των περιπτώσεων με τοπική αναισθησία, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις όπου το παιδί είναι πολύ ζωηρό ή ανήσυχο μπορεί να κριθεί σκόπιμη η χορήγηση μέθης. Η διαδικασία πραγματοποιείται με την εφαρμογή διαθερμίας, η οποία επιτυγχάνει την διατομή του χαλινού ενώ παράλληλα αποτρέπει την εκδήλωση αιμορραγίας. Σε περιπτώσεις όπου ο χαλινός γλώσσας είναι ιδιαίτερα παχύς, μπορεί να απαιτηθεί η τοποθέτηση ενός ή δύο απορροφήσιμων ραμμάτων. Ο Χειρουργός ΩΡΛ στην Αθήνα Dr. Πέτρος Λίτος πραγματοποιεί τη διατομή χαλινού χείλους με απόλυτη προσοχή, απιλύοντας επιτυχώς το πρόβλημα.
Εκτός από τις χειρουργικές επεμβάσεις, η λογοθεραπεία είναι συχνά καθοριστικής σημασίας, ειδικά για μεγαλύτερα παιδιά και ενήλικες, για την αντιμετώπιση προβλημάτων άρθρωσης του λόγου που μπορεί να προκύψουν από την περιορισμένη κινητικότητα της γλώσσας. Γενικότερα, η κατανόηση της αιτιολογίας, των συμπτωμάτων και των επιλογών θεραπείας είναι καίριας σημασίας ώστε οι γονείς να αναγνωρίσουν έγκαιρα την πάθηση και να φροντίσουν στη συνέχεια να απευθυνθούν σε ειδικό για την έγκαιρη και αποτελεσματική διαχείρισή της.